🌂 Bilişsel Davranışçı Terapi Teknikleri Nelerdir

Davranışçı teknikler açısından baktığımızda sistematik duyarsızlaştırma, şok uygulamaları, orgazmik yeniden koşullama kullanılan uygulamalardır. Holistik cinsel terapi olarak ülkemizde de kullanılan terapi tekniğinde bilişsel uygulamaların yanısıra bu davranışçı teknikler de uygulanmaktadır. Cinselterapi yöntemleri arasında davranışçı, bilişsel, Masters ve Johnson yaklaşımlı, psikanalitik, sistemik, modern çift ve bireysel psikoterapi teknikleri yer almaktadır. Bunların haricinde cinsel öykü yazma tekniği, bibliyoterapi yani danışana yararlı olabilecek kitap ve cd vb. önerme, grup toplantıları, flört Bilişseldavranışçı psikoterapilerin, ülkemizde uygun yeterlikte profesyoneller tarafından ideal standartlarda ve uygun ortamlarda uygulanması Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği’nin öncelikli hedefidir. Bu amaçla, bilişsel davranışçı psikoterapilerle ilgili bilgilerin yaygınlaşmasını sağlamak; ulusal ve Bilişsel terapinin hedefi gerçek dışı inanç, düşünce ve olumsuz kendilik durumunun değiştirilmesidir. Bilişsel-davranışçı terapi teknikleri bireyin baş etme becerilerini genişleterek kişisel gelişimine ve hastalıkla ilgili yaşantılara uyum göstermesine yardım edebilir. Bu tekniklerden bazıları okulda, evde, iş Bunun için profesyonel bir yardım ile birlikte uygulanan çeşitli rahatlama teknikleri, hastanın kendisini hem zihinsel hem de fiziksel olarak daha sağlıklı hissetmesine yardımcı olur. Buna ek olarak kliniklerde uygulanan bilişsel davranışçı terapi teknikleri de sinir hastalıkları tedavisinde uygulanabilir. Bilişsel terapi teknikleri nelerdir, kimlere uygulanır tüm detayları ile derledik. 1- M. Hakan Türkçapar - Bilişsel Davranışçı Terapi - Temel İlkeler ve Uygulama Bilişsel Davranışçı Terapi Teknikleri Nelerdir? Bilişsel Davranışçı Terapide danışan, pasif bir rolde değildir. Terapist ve danışan birlikte, aktif bir şekilde, bir ekip gibi çalışırlar. Terapinin odak noktası, danışanın sahip olduğu işlevsellik bozucu düşünce kalıpları ve örüntülerinin farkına varmasını PsikodinamikTerapi Teknikleri. Çoğu terapist, yalnızca PDT’yi uygulamaz, bunun yerine onu diğer terapötik yaklaşımlara dahil eder. Terapist PDT teorilerini bilişsel davranışçı terapide (CBT) veya diğer yaklaşımlarda kullanılan psikolojik teknikleri birlikte uygulayabilir. BilişselDavranışçı Terapi’ye göre kişinin düşünce ve inanç sisteminde gerçekleşen değişimler, duygusal ve davranışsal değişimlere yol açar. Bu temel prensip çocuklarla yürütülen psikoterapi süreçlerine de ilham vermiş ve Bilişsel Davranışçı Oyun Terapisi (BDOT) yaratılmış. BDOT çocuğun düşünceleri Bilişsel Davranışcı Terapi Temelleri ve Ötesi yayını türkçedir. Bilişsel Davranışcı Terapi Temelleri ve Ötesi kitabını ekitapyeri.com dan PDF, Epub veya rar formatında kolayca indirebilirsiniz. KİTAP AÇIKLAMASI “BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ” kitabını, alanda çalışan psikologlara, psikiyatristlere, bu alanlarda çalışan öğretim üyelerine, psikoloji ve Bilişsel Davranışçı Terapi: Bilişsel Davranışçı Terapi; Bilişsel terapi 1960'lı yıllarda Aaron T. Beck tarafından, davranışçı terapi ise Ivan Pavlov tarafından geliştirilmiş iki farklı terapi yöntemidir. Bilişsel davranışçı terapi ise iki metodu birleştirerek duygu-durum bozuk BilişselTerapi. Sibelle Eğitim. Download Download PDF. Full PDF Package Download Full PDF Package. This Paper. A short summary of this paper. 37 Full PDFs related CAul. Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?İçindekilerBilişsel Davranışçı Terapi Nedir?Seanslarda ne konuşulur?Bilişsel Davranışçı Terapi’nin uygulamala alanları nelerdir?Yazan Dr. Murat Artıran, 10 Şubat 2013 Seanslarda ne konuşulur? Bilişsel Davranışçı Terapi’nin uygulamala alanları nelerdir? Yazan Dr. Murat Artıran, 10 Şubat 2013 İlk Bilişsel Davranışçı Terapi BDT, Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi’dir RDDT. BDT Dr. Aaron Beck’in, Dr. Albert Ellis’ten esinlenerek ve çalışmalarında kendi katkılarını sunarak ortaya koyduğu bir psikoterapi yaklaşımdır. Üzerinde en çok araştırma yapılmış ve bilimsel kanıtlarla desteklenmiş bir psikoterapi yaklaşımıdır. Günümüzde gerek Rasyonel Akılcı Duygucu Davranışçı Terapi gerekse de Bilişsel Davranışçı Terapi olsun birçok diğer bilişsel davranışçı terapiler vardır. Hepsinin temelinde Dr. Albert Ellis’in oluşturmuş olduğu ABC Modeli kullanılır. İngilizce’de adı Cognitive Behavior Therapy olan Bilişsel Kognitif Davranışçı Terapi yerine Bilişsel Davranışçı Terapiler ismini kullanmıştık bkz. Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi. Ancak nitekim bir gerçek var ki alanda düzenlenen eğitimlerde ve hatta üniversite derslerinde ismi Bilişsel Davranışçı Terapi BDT terapisi olarak kullanılmaktadır. BDT, yapılandırılmış, zaman sınırlı, problem odaklı ve hedefe yönelik bir psikoterapi yaklaşımıdır. BDT, insanların, kendilerini zorlayan olaylar ve durumlar karşısında, duygusal ve davranışsal tepkilerle düşüncelerini, davranışlarını, tutumlarını ve inanışlarını nasıl ilişkilendirdiklerini belirlemeyi, sorgulamayı ve değiştirmeyi öğrenmelerine yardımcı olur. Yarı yapılandırılmıştır. Belirli konular belirli çerçevede konuşulur. Örn ABCDEF Modeli Zaman sınırlıdır genellikle 8-20 seans Çözüm odaklı ve hedef odaklıdır Seanslar arasında ev ödevleri ve aktiviteler vardır. Danışan sorunlarını çözümü için seans dışında uygulamalar yapar Seanslarda stratejiler ve beceriler öğrenir Terapist ve danışan arasında etkileşimli bir ilişki vardır, terapist pasif sadece dinleyen konumda değildir, süreç paylaşılan bir terapötik ilişkiye dayanır BDT Terapisi Bilişsel Davranışçı Terapi, bilişlerin, davranışların, duyguların ve bedensel unsurların bir arada değerlendirildiği bir terapi yaklaşımıdır. Klinik Psikolog Albert Ellis’in Rasyonel Akılcı Duygucu Davranışçı Terapisi ve psikiyatrist Aaron Beck’in Bilişsel Terapi kuramından temellenmektedir. 1990’lar ve sonrasında Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi kendi özgün çizgisini koruduğu için ve Aaron Beck ve kızı Judith Beck’in Bilişsel Terapi adındaki terapilerini Bilişsel Davranışçı Terapi adında yaymaya başlamaları nedeniyle BDT genel olarak Aaron Beck’in yaklaşımı olarak görülmüştür. Ancak kuramsal ve bilimsel açıdan bakıldığında aslında Bilişsel Davranışçı Terapi değil Bilişsel Davranışçı Terapiler demek daha doğrudur. Çünkü Dr. Albert Ellis’in Rasyonel Terapisi’nin ilk örneğini teşkil ettiği Bilişsel Davranışçı Terapiler çok çeşitlidir. Örneğin Diyalektik Davranışçı Terapi, Çözüm Odaklı Terapi, Kabul Ediş ve Kararlılık Terapisi, Bilinçli Farkındalık Terapileri gibi. Aaron Beck’in Bilişsel Terapi’si ise sonradan davranışçılık’ ekolünü de içine katmasıyla oluşmuş bir entegre psikoterapi uygulamasıdır. Psikopatolojik rahatsızlıklara semptomatik bir açıdan yaklaşarak danışanların ruhsal sıkıntılarını hafifletmeye çalışılır. BDT’de Düşünce-Duygu ve Davranış üçgeninde psikolojik rahatsızlıkların sebepleri açıklanır ve tedavilerin gerçekleşmesi için ABC modeli üzerinden düşünce yapıları değiştirmeye çalışılır. A olay / durum, B Biliş yapıları ve süreçleri irrasyonel inanışlar, çekirdek inanışlar ve olumsuz otomatik düşünceler, C ise duygu ve davranışları tanımlar. Özünde A’ların değil B’lerin C’ler üzerinde etki yaptığı yattığından BDT terapistleri bilişlere odaklanarak, gerçekle uyumsuz, sağlıksız, işlevsiz ve mantıksız düşünce ve inanışları çürütme disputation tekniklerini kullanarak sağlıklı, kanıt temelli, gerçekle uyumlu, işlevsel ve mantıklı düşünce ve inanışlara çevirmeye çalışır. Bunu yaparken çürütme tekniklerinden Sokratik ve Didaktik çürütmeler, ev ödevleri, davranışçı maruz bırakma ve diğer birçok yöntemlerden yardım alır. BDT terapilerinin ruhsal rahatsızlıkları tedavi etme gücü meta-analiz yüzlerce araştırmanın tek bir havuzda değerlendirilmesi araştırmalarında yüzde 86’ya kadar çıkmaktadır. Yani 100 danışandan depresyon, kaygı, öfke, ilişki vs. problemleri gibi 86’sı BDT terapisinden fayda görmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki bu araştırmalarda genel olarak hem Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi hem de Bilişsel Davranışçı Terapi ayrım yapılmadan birlikte değerlendirilmektedir. Güncel araştırmalar BDT terapilerinin ilaçlarla birlikte karşılaştırmalı olarak değerlendirildiğinde aynı derecede fayda sağladığını ortaya koymaktadır. Bilişsel Davranışçı Terapi Çeşitleri Terapi yöntemleri farklı psikoterapi metotlarını / okullarını bir çatı altında toplayan şemsiye bir kavramdır. Psikoterapistler farklı psikoterapi kuramlarını benimseyerek onlara bağlı kalırlar çalışmalarında. Psikoterapistlerin adapte ettikleri terapi yöntemi onlar için bir yol haritası gibidir. Danışanlarını anlamaya ve onların problemlerine çözümler üretebilecekleri bir ortam oluşturmaya çalışırken onlara yol gösterir uyguladıkları kuram. *** Terapi yöntemleri psychotherapy approaches yerine psikoterapi yöntemleri, psikoterapi yaklaşımları ya da psikoterapi kuramları terimleri de sıklıkla kullanılır. Psikolojik danışmanların danışma kuramları, psikologların psikoloji kuramları dediklerine de şahit olmuşsunuzdur. Değişik psikoterapi yöntemlerini farklı yapan nedir? Terapi yöntemlerini birbirinden ayırırken şunlara bakmakda yarar görüyorum Kişilik gelişimi modeli Çocuk gelişimi modeli, farklı evreler… Psikopatolojinin nasıl oluştuğunu gösteren teorileri Yanlış öğrenme, travmalar, kötü çevre, büyümenin engellerle karşılaşması… Bu teorilerin ışığında danışanın psikolojik hastalıklarını, problemlerini nasıl çözümleyebileceklerine dair stratejileri bulunur. Örnek Psikodinamik yaklaşıma göre bilinç dışına itilen çatışmalar duygusal problemlere sebep olabilirler. Bilinç dışındaki materyalin, bilinç üstüne çıkartılmasıyla danışan farkındalık kazanır. Sonrasında bu materyal ile çalışılarak danışana daha yapıcı baş etme yöntemleri geliştirdikten sonra ancak üstesinden gelinebilir duygusal sorunların. Maalesef bazen psikodinamik yaklaşım yanlış anlaşılabiliyor. Sadece bilinç dışını bilinçli hale getirmekle sorunların üstesinden gelineceğini iddia etmiyor psikodinamik yaklaşım. Danışanın bunları çalışıp entegre etmesi de gerekiyor. Terapi yöntemlerini nasıl kategorize ederiz? Terapi yöntemleri farklı şekillerde kategorize edilmiştir. Birçok kaynakda bu konu hakkında farklı önermeler bulunur. İlk üç terapi yaklaşımı hakkında büyük bir fikir birliği bulunmakla birlikte diğerleri hakkında tartışmalar yaşanmaktadır Bilişsel Davranışçı Terapi BDT Psikodinamik Yaklaşım Psikanalitik yaklaşım Hümanistik Yaklaşım Hümanistik / Varoluşçu / Transpersonal yaklaşım Sistemik Aile Terapisi Sistemik Terapi 1 Terapi yöntemleri – Bilişsel davranışçı terapi Bu yaklaşıma ait başlıca terapi metodları şunlardır Davranışçı terapi Radikal davranışçı da denmektedir. Bilişsel davranışçı terapi Akılcı Duygusalcı Davranışçı Terapi Albert Ellis Diyalektik Davranış Terapisi Marsha Linehan Ahlaki düzenleme terapisi -Moral Reconation Therapy- Gregory Little ve Kenneth Robinson Farkındalık Odaklı Bilişsel Davranışçı Terapi Şema Terapi Kabul ve Kararlılık Terapisi Steven C. Hayes … Davranışçı kuram nedir? Davranışçı kuramın temelleri Pavlov’un, Watson’ın ve Skinner’ın yapmış olduğu koşullanma deneylerine dayanmaktadır. – Davranışçı terapi nedir? Davranışçı terapi insanın davranışlarını incelemeyi merkezine alır. İnsanların duygu ve düşüncelerini değiştirebilmenin, ancak onların davranışlarını değiştirerek olabileceğine inanan bir terapi çeşididir. – Davranışçı terapinin kullandığı teknikler Kendi kendini gözlemleme Pekiştireç kullanımı Yeni aktivitelerin programlanması Rol oynama Maruz kalma Maruz kalma ve tepki önleme … Davranışçı terapi zamanla bilişsel psikoloji ile birleşerek bilişsel davranışçı terapiyi BDT meydana getirmiştir. Bilişsel davranışçı terapi nedir? Bilişsel davranışçı yaklaşım geçirilen psikolojik rahatsızlıkların temelinde olaylara bakış açımızın yani düşüncelerimizin olduğu görüşündedir. Bu nedenle sahip olduğumuz negatif düşüncelerin yerini pozitif olanların almasını amaçlar. Düşüncelerimizi olumlu hale dönüştürerek, duygu ve davranışlarımızı değiştirmeyi hedefler. Bilişsel davranışçı terapi teknikleri nelerdir? Bilişsel davranışçı yaklaşım psikolojik rahatsızlıkların üstesinden gelebilmek için olumsuz temel düşünceleri ortadan kaldırabilecek olan psikoterapi teknikleri uygulanır. Bu tekniklerden bazıları şunlardır Günlük tutmak Sahip olunan negatif düşünceleri sorgulamak Rahatlatıcı egzersizler yapmak Maruz kalma terapisi … 3. Kuşak bilişsel davranışçı terapi Bilişsel davranışçı terapi son olarak 90’lardan itibaren 3. Kuşak BDT de denilen bir dizi terapi metodu gündeme geldi. Bazen 3. kuşak BDT yalnızca farkındalık temelli BDT olarak da algılanabilir. Bu terapi okulu özellikle stresle baş etmekte güçlük çeken hastalara önerilir. Farkındalık odaklı BDT’nin kullandığı başlıca teknikler şunlardır Şimdiki zamana odaklanmak farkındalık Meditasyon Vücut taraması Yoga ve nefes egzersizleri… Bilişsel davranışçı terapi yaklaşımın hangi danışanlar için daha uygun olduğu iddia edilir? Farklı terapi yöntemleri değişik hasta grupları ile uygulandığında daha başarılı sonuçlar verebileceği iddia edilir. Bilişsel davranışçı yaklaşımın şu danışan gruplarına faydalı olduğu iddia edilmektedir Depresyon, anksiyete, fobiler, bağımlılıklar… Bilişsel davranışçı terapi hangi danışanlar için önerilmez? Terapi yöntemleri arasında bilişsel davranış terapi şu danışan gruplarına önerilmemektedir Ağır travma geçirmiş, kendisini ifade etmekte güçlük çeken ve varoluşsal krizler geçiren danışanlar. Bu önermelere tüm uzmanlar katılmamaktadır. Bilişsel davranışçı terapi yaklaşımına yöneltilen eleştiriler nelerdir? Bilişsel davranışçı yaklaşım diğer terapi yöntemlerinin yoğun eleştirilerinin odağında olmuştur. Psikodinamik terapiler bilişsel davranışçı yaklaşımın problemleri yüzeysel olarak çözdüğünü iddia etmektedir. Psikodinamik temelleri korunan problemlerin başka bir zaman tekrarlayacağını ya da farklı bir şekilde kendisini göstereceğini düşünürler. Hümanist yaklaşımı savunan terapistler bilişsel davranışçı yaklaşımı çok mekanik bulmaktadır. İnsanın potansiyelini ve özgür iradesini göz ardı ettiği görüşündedirler. 2 Terapi yöntemleri – Psikodinamik yaklaşım Psikodinamik yaklaşım 20. yüzyılın başlarında Sigmund Freud ve arkadaşlarının öncülüğüyle kurulmuştur. Psikodinamik yaklaşıma bağlı terapi metodlarının eğitimleri oldukça yoğun olur. Terapi yöntemleri arasında en fazla öz farkındalık eğitimi / bireysel analiz süreci gerektiren psikodinamik yaklaşımdır. Psikanaliz psikoterapiden öte bir araştırma metodu olarak da kullanılır. Psikodinamik yaklaşımı temsil eden psikoterapi okulları nelerdir? Ayrılıkların yüzeye çıkmaya başladığı psikodinamik kuram içerisinden birçok farklı psikoterapi okulu ortaya çıkmıştır. Bunların başlıca olanları şunlardır Alfred Adler – Bireysel Psikolojisi Carl Jung – Analitik Psikolojisi Heinz Kohut – Benlik Psikolojisi Lacan Psikanalizi Harry Stack Sullivan – Kişilerarası Psikanaliz … Psikodinamik yaklaşımın amaçları nelerdir? Danışanın şikayetleri ve arzuları psikoterapide amacı büyük ölçüde belirler. Kısmen terapi yöntemleri de buna yön verir. Zira terapi yöntemlerinin psikopatolojinin ve problemlerin nasıl oluştuğuna ve çözümlenmesi gerektiğine dair önerileri bulunur. Psikodinamik yaklaşımın amaçları arasında bilinç dışına ulaşıp, iç çatışmaları bilinç yüzeyine çıkartmak başta gelir. Psikodinamik yaklaşımda kullanılan teknikler nelerdir? Serbest çağrışım Aktarım ve karşı aktarım Rüya analizi Dil sürçmeleri Tematik algı testleri … Psikodinamik yaklaşımda neden divana uzanılır? Birçok insan terapi yöntemleri arasında psikodinamik yaklaşım denilince, gözlerinin önüne kanepeye uzanan danışan görüntüsü gelir. Kanepeye uzanan bireylerin savunma mekanizmaları hafifler. Rüya haline benzer bir hal içine girerler, duygularına, hayallerine, korkularına daha yakın olurlar. Psikodinamik terapi süreci kadar sürer? Terapi yöntemleri arasında en uzun süren psikoterapi yaklaşımı psikodinamik yaklaşımdır. Haftada beş defaya kadar yoğun sıklıkta ve uzun yıllar boyunca devam edebilir. Terapi sürecinde danışanın iç dünyasıyla kontak kurabilmesi için gerekli olan süre kendisine verilir. Analistin danışanına geri bildirim verirken bunu doğru zamanda yapması önemlidir. Psikodinamik yaklaşım hangi danışanlar için uygundur? Değişik terapi yöntemleri farklı danışan grupları için faydalı olabilir. Psikodinamik yaklaşım özellikle şu durumlardaki danışanlara önerilir Uzun süredir var ola gelen problemlerini etkin bir şekilde çözmek isteyenler. Yaşamlarına anlam vermek, fobi, takıntı, kişilik problemi gibi sorunlarının üstesinden gelmek isteyen bireyler. Psikodinamik yaklaşıma bağlı terapiler nevrozlu danışanlara önerilirken, psikozlu hastaların uzak durması istenmektedir. Bunun dışında farklı kültür ve sosyo-ekonomik tabakalardan gelen insanlara uygulanırken güçlükler yaşanabileceği iddia edilmektedir. Psikodinamik yaklaşıma yöneltilen eleştiriler nelerdir? Psikodinamik yaklaşım diğer terapi yöntemlerinden farklı eleştiriler de alır. Bunlar arasında en önemlileri uzun oluşu, çok yüksek bir maliyet getirişi ve cinselliğe aşırı vurgu yapmasıdır. Psikodinamik psikoterapi nedir? Psikodinamik psikoterapi psikanaliz kadar yoğun olmayan bir terapi uygulamasıdır. Psikanalizle aynı prensiplere sahip olan psikodinamik psikoterapi sürecinde daha az seans uygulaması yapılır. Psikodinamik psikoterapi psikanalizden daha çok güncel problemlerle çalışır. Daha az iç çatışmalara yoğunlaşır. 3 Terapi yöntemleri– Hümanist yaklaşım Maslow’un deyimiyle devrim niteliğinde iddialarla psikodinamik yaklaşıma ve bilişsel davranışçı terapiye tepki olarak ortaya çıktı hümanist yaklaşım. Hümanizm felsefesi ve hümanist psikoloji temeline dayanır. Hümanist yaklaşım kurucuları. Carl Rogers, Abraham Maslow, Virgina Satir, Rollo May gibi önemli isimler rol oynadı Hümanistik psikolojinin ve terapinin gelişiminde. Hümanist yaklaşım kuruluşu. 1940 ve 1950 yıllarında ilk olarak yazılan eserlerle tanıtıldı. Maslow “psikolojide üçüncü akım” olarak nitelendirdi hümanist yaklaşımı. Hümanistik Psikoloji Derneği, Hümanistik Psikoloji Dergisinin kurulması ve öncüleri olan Maslow ve Rogers’in sırayla Amerikan Psikoloji Derneğine APA’ya başkanlık yapmasıyla birlikte 1960’larda hümanist yaklaşıma olan ilgi arttı. Varoluşçu terapi. Birçokları hümanist ve varoluşsal yaklaşımı bir arada anar. Bireylerin sahip oldukları potansiyele ve kabullenici ortamın insanlara verdiği büyüme şansına olan inancın önemini vurgulamaktadır iki yaklaşımda. Hümanist yaklaşım çatısı altında ki en önemli psikoterapi metotları kişi merkezli terapi, gestalt terapi, varoluşçu terapiler, transpersonal psikoterapi, psikodrama ve duygu odaklı terapidir. 4 Terapi yöntemleri – Sistemik aile terapisi Sistemik aile terapisi yerine aile sistemleri terapisi ya da sistemik terapi de denmektedir. Sistemik psikoterapinin kuruluşunda aile terapisi alanındaki gelişmeler, postmodern ve sistem teorileri etkili olmuştur. Terapi yöntemleri arasında insanlar arası ilişkilere en çok önem veren sistemik aile terapisidir. Problemlerin kökenine, ya da bir bireyin davranışlarından ziyade sisteme ve ilişkilere odaklanılır. Sistemik psikoterapiye göre psikolojik teşhis koyarak problemlere yoğunlaşmak yerine, bireylerin kaynaklarına ve çözüm yollarının araştırılmasına yoğunlaşmak gerekmektedir. Sistemik psikoterapi ile yalnızca aile terapisi ya da evlilik terapisi hizmetleri sunulmaz. Bireysel terapi, çocuk terapisi ve grup terapisi uygulamaları da yapılmaktadır. Fakat bireysel terapide de kişinin ailesi ve diğer sistemlerle olan ilişkilerine önem verilir. Sistemik psikoterapinin amacı aile bireylerine destek olarak, aile üyelerinin birbirlerine yardımcı olmalarına yardımcı olmaktır. Sistemik aile terapisi yaklaşımına bağlı farklı terapi metodları nelerdir? Salvador Münunchin – Yapısal Aile Terapisi Haley ve Selvini Palazzo – Stratejik Aile Terapisi Virginia Satir – Yaşantısal Aile Terapisi Michael White & David Epson – Öyküsel Terapisi Steve De Shazer – Kısa Süreli Çözüm Odaklı Terapi* Özellikle Almanca konuşulan ülkelerde çözüm odaklı terapi sistemik aile terapistlerinin eğitimde büyük yer taşır. Fakat ABD kökenli uzmanlar farklı görüşler öne sürmektedir. Sistemik aile terapisinin amaçları nelerdir? Aile bireyleri arasındaki ilişkileri geliştirmek. Aile bireylerinden tamamının ya da bir kısmının problemlerinin çözümüne yardımcı olmak. Faydasız etkileşim şekillerinden kurtulmak. Kişilerin kaynaklarını daha etkili bir şekilde kullanmaları. Sistemik aile terapisinde ne kadar sürer? Terapi yöntemleri arasında en kısa sürede tamamlanan psikoterapi metotlarından birisidir sistemik aile terapisi. Ortalama sekiz saatte tamamlanabilecek olan sistemik psikoterapi seansları haftada bir ya da iki haftada bir düzenlenir. Aileyle çalışılırken tüm aileye uygun bir vakit bulmak daha güç olur. Aile terapisi seansları sıklıkla iki haftada bir düzenlenir. Sistemik aile terapisine uygun olan danışanlar Değişik terapi yöntemleri ile farklı danışan grupları ile çalışıldığında daha faydalı sonuçlar alınabilir. Sistemik aile terapisi özellikle ağır psikolojik sorunlar yaşayan hastaların aileleriye işbirliği sağlama ve destek olunması noktasında etkilidir. Bunun dışında sistemik psikoterapinin yardımcı olabileceği durumlardan bazıları şunlardır. Kronik hastalıklar Psikosomatik problemler Madde bağımlılığı Aile çatışmaları Eş anlaşmazlıkları Çocukların okulla ilgili problemleri Travmatik olaylar Göç gibi farklı nedenlerle aile yapısının sarsıldığı durumlar Sistemik aile terapisinin avantajları nelerdir? Terapi yöntemleri arasında sistemik aile terapisinin sunduğu avantajlardan bazıları şunlardır Sadece problemlerin üstesinden gelmeyi değil bu süreçte aile bağlarını da kuvvetlendirmeyi hedefler Problemlere değil çözüme odaklanır Psikolojik hastalık damgası vurulmasına karşıdır. Bireyin zayıf noktalarından ziyade güçlü özelliklerine yoğunlaşır. Terapi yöntemlerinin hangisi daha etkilidir? Farklı yollar izleyen tüm terapi yöntemleri etkilidir. Psikoterapi yöntemleri arasındaki rekabet nedeniyle hangisinin daha etkili olduğu üzerine birçok psikoterapide etkinlik araştırması yapılmıştır. Terapi yöntemleri arasındaki bu yarış Alice Harikalar Diyarında ki Dodo kuşunun önerdiği Caucus yarışına benzetilir Rosenzweig, 1926. Bütün yarışmacılar istedikleri vakitte, farklı yönlere doğru hareket ederler. Yarışın sonunda hepsi şampiyon ilan edilir. Birbirinden oldukça farklı gibi görünen terapi modellerinin farklılıkları değil, ortak noktaları onları başarıya götürür Frank, 1973. Psikoterapi yöntemlerini başarılı yapan onları farklı kılan yönleri değil, ortak özellikleridir. Toplamda kaç tane terapi yöntemi bulunur? Terapi yöntemlerinin sayısı hakkında farklı görüşler bulunuyor. Çünkü birçok yeni kurulan psikoterapi okulu, ya da psikoterapi tekniği bir terapi metodu olmaktan öte, yeni bir terapi yöntemi olduğunu savunur. Bu çoğu zaman söz konusu olan terapi metoduna bağlı olmayan uzmanlar tarafından eleştirilir. Dört yüzün üzerinde psikoterapi metodunun olduğu düşünülür. Örneğin; kişi merkezli terapi, gestalt terapi, psikodrama vb. Yüzlerce terapi metodunu farklı kategoriler altında bütünleştirmek oldukça güçtür. Psikoterapi yöntemlerinin ilk üçü hakkında az çok mutabakat sağlanmıştır. Bunlar; 1 Psikodinamik yaklaşım; 2 Bilişsel davranışçı yaklaşım; 3 Hümanistik-varoluşçu yaklaşım. Terapi yöntemlerinde bu üç yaklaşımın ardından birçok terapi metodu dördüncü yaklaşım olduklarını ilan ettiler. Bunlar arasında feminist terapi, nöropsikoterapi, varoluşsal terapi ve sistemik psikoterapi gibi metotlar yer almaktadır. Bunlardan en önemlisi sistemik terapi yaklaşımıdır. Terapi okulları arasında hangilerinin bir terapi yöntemi olduğu tartışması belli ki uzun yıllar sürecek. Neden bu kadar çok terapi yöntemi var? Psikoterapi metodlarının sayısının bu kadar çok olmasının sebeplerinden biri belki de insanların birbirinden çok farklı oluşu olarak açıklanabilir. Bu iyimser görüşün aksine, bu sayının çokluğunu daha kritik bir şekilde değerlendirenler de var. Bunun psikoterapi sahasında yeni kahramanlar yarattığını, ekonomik nedenlerden kaynaklandığını iddia ederler. Ve yine farklı bir görüş ise aslında bu terapi metodlarının birbirinden çok farklı olmadığı, aynı ürünü farklı ambalajlarda öne sürdükleridir. Elbette psikoterapi metodu içinde çıkan çatışmalar sonrasında, yeni bir psikoterapi metodu da ortaya çıkabilir. Psikoterapi metodları temel terapi yöntemlerinin çatısı altında toplanabilir. Fakat birçok psikoterapi metodu farklı terapi yöntemlerinin özelliklerine sahip olduklarını, eklektik olduklarını iddia ederler. Terapi yöntemlerine bağlı terapi metodları Hangi psikoterapi metodunun hangi terapi yöntemine bağlı olduğunu saptamak oldukça güçtür. Gelmiş olduğumuz noktada dört yüzden fazla psikoterapi metodunun varlığından bahsediliyor. Elbetteki tüm bu psikoterapi metodları aynı etkiye sahip değiller. Bir psikoterapi metodunun sahip olması gereken minimum kriterleri belirleyen organizasyonlarda bulunmaktadır. Örneğin; Avrupa Psikoterapi Derneği başvuruda bulunan psikoterapi metodlarını inceleyerek onay verir. Şu ana kadar başvurup onay alan yaklaşık 30 tane psikoterapi metodu bulunuyor. Terapi yöntemleri hakkındaki bu yazı önümüzdeki günlerde güncellenecektir. Terapi yöntemleri hakkında araştırma yapan insanlar için paylaşmak istedikleriniz varsa lütfen iletişim kutusuna yazın. Kişilerin kendi düşünce kalıpları üzerinde çalışarak yeni davranış yollarında etkili olan bilişsel davranışçı terapi, kısa vadeli bir terapi Davranışçı ...Bilişsel Davranışçı ...Bilişsel Davranışçı ...TümüBilişsel davranışçı terapi, bireylerin düşünce kalıpları üzerinde çalışarak yeni davranış yolları bulmalarına olanak sunabilecek kısa vadeli bir terapi yöntemidir. İnsan yaşamındaki olayların düşünme ve yorumlanma şeklini; nihayetinde nasıl hissedildiğini anlama temeline dayanır. Terapiye katılan bireyin, bu terapiden fayda sağlayabilmesi için aktif bir katılıma ihtiyacı vardır. Bilişsel davranışçı terapi; zihinsel probleme özgü, belirlenen hedefe yönelik davranışçı terapi teknikleri, diğer konuşma terapilerine göre daha kısa sürede sonuç verir. Danışan genellikle terapi sürecinin ne zaman sonlanacağını bilir ve terapinin ona katacakları hakkında fikir sahibidir. Bu bilgiler terapist ile yapılan ilk görüşmede 15 ila 20 seansta sonuca ulaşılır. Bazı özel durumlarda seans sayısı uzayabilir. Her seans 30 ila 60 dakika ve grup seansları şeklinde ve danışmanın terapist veya psikoterapist birlikte çalışmasını gerektiren ortak bir sonunda birey, kendi kendinin terapisti olduğunu öğrenir. İnsanların hisleri ve davranışları üzerinde olumlu bir etkiye sahip olan bilişsel davranışçı terapi, aynı zamanda insanları zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilecek stratejilerle donatılmıştır. Bilişsel davranışçı terapi, insanların olaylara verdiği anlamlara ve bu olayların kendisinden kaynaklandığı teorisine düşünceler, kişinin farklı durumlarda kendinden emin bir şekilde çalışmasını zorlaştırabilir. Terapi süresince danışanın faydasız düşüncelere bürünmemesi istenir. Bilişsel Davranışçı Terapinin Uygulandığı RahatsızlıklarBilişsel davranışçı terapi, birçok zihinsel sağlık sorununu tedavi etmek amacıyla kullanılabilir. Terapistlerin çokça tercih ettiği bir psikoterapi türüdür. Bu kadar çok uygulanmasının temel nedeni, sorunların net olarak belirlenebilmesi ve tedavi sürecinin hızlı olmasıdır. Diğer terapi çeşitlerine göre genellikle daha az seans gerektirir. Duygusal zorlukların ele alınmasında yararlı bir araç olan bilişsel davranışçının üzerinde çalışılabileceği zihinsel sağlık sorunları şunlardırDepresyonHer türlü fobiAnksiyete kaygı bozukluklarıUyku bozukluklarıObsesif kompulsif bozukluk takıntılı düşünce ve davranışMadde kullanımıBipolar bozukluklarCinsel bozukluklarŞizofreniAnoreksi ve bulimia gibi yemek yeme bozukluklarıTravma sonrası stres bozukluğuAlkol kötüye kullanımıBilişsel davranışçı terapi uzun vadeli veya kronik bazı fiziksel rahatsızlıkların tedavisinde de etkili bir yöntem olabilir. İrritabl bağırsak sendromu, fibromiyalji kronik ağrılar ile karakterize olmuş bir tür sürekli kas ağrısı, kronik yorgunluk sendromu gibi rahatsızlıklar için de uygulanabilir. Bu tür hastalıkları tam anlamıyla iyileştirmese bile; bireylerin semptomlarla nasıl daha iyi başa çıkabileceği konusunda fikir sahibi olmalarına yardımcı olur. Bilişsel Davranışçı Terapi TeknikleriBilişsel davranışçı terapi söz konusu olduğunda birçok farklı teknik, strateji ve müdahaleden bahsedilebilir. Bu tekniklerden bazıları terapist-danışan ilişkilerinde kullanılırken; bazıları bireyin kendi kendine yardım etme prensibine dayanır. Bireyin kendisine, mevcut durumuna, bulunduğu ortama veya sorunun türüne bağlı olarak bireysel veya ikili olarak uygulanabilir. Aşağıda bahsedilecek olan tekniklerin ve stratejilerin ortak noktası, bilişsel davranışçı terapinin temelleri üzerine inşa edilmiş olmasıdır. Bu temeller, uyumsuz düşünceyi tanımlama ve istenen sonucu elde etmek için kasıtlı olarak özel veya stratejik davranış değişiklikleri DeneylerDavranışsal deneyler, bilişsel davranışsal terapinin temel taşıdır. Düşünmeyi test etmek ve davranışı etkileyen düşünce kalıplarını belirlemek için tasarlanmıştır. Danışanlar belirli düşünme yollarını kasıtlı olarak deneyerek ve sonuç davranışlarını gözlemleyerek, onları hedeflerine ulaşmaktan alıkoyan düşünce kalıpları hakkında daha derin farkındalık Kayıtları Düşünce kayıtları, belirli düşünce biçimlerinin; kişinin lehine veya aleyhine olup olmadığı konusunda değerlendirme yapmasına olanak sunar. Danışanın, mantığa dayalı ve dengeli bir düşünme şekli oluşturmasına yardımcı olur. Ne hissettiğinin aksine; durumun ne olduğu ile AktivasyonuDavranış aktivasyonu, temelde kişinin keyif aldığı aktiviteleri gerçekleştirmesi temeline dayanır. Keyif alınan faaliyetlere kasıtlı olarak katılım sağlamak, olumsuz düşünmeyi azaltmaya yardımcı olur ve daha olumlu duyguları teşvik eder. Özellikle depresyon hastalıklarının tedavisinde etkili bir KalmaDanışanların korkuları veya fobileriyle kontrollü bir şekilde yüzleşmelerine yardımcı olmak için kullanılan güçlü bir tekniktir. Danışandan korktuğu şeye maruz kalması istenir ve bu durum onlar için muhakkak korkutucu olmaktadır. Doğru zamanda, doğru bir şekilde uygulandığında; maruz kalmanın korkuları ve fobileri azaltmada etkili olduğu kanıtlanmıştır. Sosyal fobi bilişsel davranışçı terapi yöntemlerinden maruz kalma tekniği ile büyük ölçüde kalma teknikleri iyi eğitim almış bir terapistle yapılan terapötik tedavi edici müdahalenin bir parçası olarak kullanılır. Yaygın olarak kullanılan bazı maruz kalma teknikleri şunlardırDurum Maruziyeti Bu teknikte terapist, danışanın korkulan nesnelerin veya durumların bir listesini yapmasına yardımcı olur. Danışan 0 ile 10 arasındaki bir ölçekte, her bir maddeden ne kadar rahatsız olduğunu değerlendirir. Örneğin, köpeklerden korkan bir kişi “bahçede köpek görmemek” için "0" ölçeğini, "elini yalayan bir köpek" için "10" ölçeğini kullanabilir. En az sıkıntıyla başlayarak, terapist danışanın listedeki her durum üzerinde çalışmasına yardımcı olur. Bu, maruz kalmayı kademeli olarak artırmanın ve maruz kalma sıkıntısını azaltmanın etkili bir Duyarsızlaştırma Bu teknik, korkuları gevşeme egzersizleriyle birleştirme temeline dayanır. Danışana normalde korku uyandıran durumlarda rahat kalması için stratejiler öğretilir. Yavaş yavaş korkulan nesne veya durumlara karşı olumsuz düşüncelerden gevşeme tekniği ile uzaklaşma aşılanır. Günlük KaydıGünlük tutma, düşünceler ve duygular hakkında bilgi toplamanın etkili bir yoludur. Günlük; ruh hallerini, düşünceleri, senaryoları ve tepkileri tanımlamak ve değerlendirmek için kullanılabilir. Keşfedilecek bir ruh hali, muazzam bir iç görüyü de beraberinde Yeniden YapılandırmaBilişsel çarpıtmalar olarak da ifade edilebilen bilişsel yeniden yapılandırma, bireyin herhangi bir şeyin davranış, düşünce, eylem, vb. doğru olmadığına ikna eden hatalı düşünme kalıplarıdır. Bunları çözmek için danışan, hangilerinin kendisi için mevcut olduğunu ve bu düşünme biçimlerine nasıl meydan okuyacağını öğrenmelidir. Terapistin amacı, danışanın bunu kendi başına öğrenmesine yardımcı Değerlendirmeİşlevsel bir değerlendirme aracı olan fonksiyonel değerlendirme, danışanın bir durumun nedenlerini, davranışlarını ve sonuçlarını kaydetmesine olanak tanır. Bu veriler, terapistin ve danışanın davranış kalıplarını belirmeye başlamasına izin verir. Çok çeşitli fonksiyonel değerlendirme formları vardır. Genellikle terapistler danışanlarına özel bir form ÖdeviEv ödevi, bilişsel terapi sürecinin önemli bir parçasıdır. Danışanların yeni beceriler öğrenmesine ve seanslarda öğrenilen kavramları günlük hayata entegre etmesine yardımcı olur. Tedaviye uyumu sağlar ve semptomların azalmasına katkıda ve FarkındalıkEn çok uygulanan gevşeme ve farkındalık uygulamaları aşamalı kas gevşetme, meditasyon ve derin nefes almadır. Her bir uygulama, amaçları ve içeriği bakımından birbirinden farklı kas gevşetme, derin nefes alma ve zihinsel imgeleme ile birlikte her kas grubunun sistematik olarak gerilmesini ve gevşemesini zihni temizlemeyi, o andaki his ve düşüncelere odaklanmayı, onları gözlemlemeyi nefes alma, fizyolojik olarak etkili bir gevşeme tekniğidir. Gevşeme ve farkındalık teknikleri, danışana üzücü durumlara yanıt vermesi için yeni ve farklı bir yol sunar. Bu tepki değişikliği, ebediyet döngüsünü kırabilir. Gevşeme ayrıca danışanın zihnini sakinleştirmesine yardımcı olur, böylece daha mantıklı düşünebilir. Videolar, ses kayıtları, uygulamalar ve hatta rahatlatıcı müzikler burada iyi kaynaklar TekniğiDanışana, problem çözme becerilerini öğretmek için çözülmesini istediği sorun seçilir. Tüm alternatif çözümler ele alınır ve beyin fırtınası çözümlerin artıları ve eksileri belirlenir; liste haline iyi çözüm bulunur. Hangi seçeneğin daha pratik ve cazip olduğuna karar verilir. Plan hayata işe yarayıp yaramadığına karar verilir. Rol YapmaRol yapma, bilişsel davranışçı terapide önemli bir yere sahiptir. Danışanların otomatik düşünceleri keşfetmelerine, yeni tepkiler almalarına veya temel inançları değiştirmelerine yardımcı olmak için kullanılabilir. Rol yapma, aynı zamanda girişkenlik gibi yeni sosyal becerilerin öğrenebilmesi için de yararlı bir TekniğiBasit pasta grafiğine dayanan pasta tekniği, danışanların hedeflerini ve fikirlerini grafiksel biçimde görmelerini sağlar. Pasta tekniği, hedef ve sorumluluk belirleme gibi konularda yardımcı her bir fikri veya hedefi, uygun gördüğü önem sırasına göre bölünmüş bir pasta grafiğine yerleştirilmesi sağlanır. Bu süreç, bir ev ödevinin parçası olarak veya devam eden terapist-müşteri diyaloğunun bir parçası olarak Listesi TekniğiKredi listesi tekniği, güçlü sonuçlar verebilen basit bir tekniktir. Terapiye gelen danışanlar genellikle değişebilme yeteneklerini hafife alırlar ve atmakta oldukları olumlu adımları hemen fark edemeyebilirler. Kredi listesi, müşterinin övgüyü hak ettiği olumlu şeylerden oluşan günlük bir teknik sadece danışanın ilerleme kat ettiğini görmesine yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda terapide temel inançlarını uygularken temelde yatan olumlu inançları ve nitelikleri belirleme becerilerini de Kötü Senaryo TekniğiBu teknik bir çeşit düşünce deneyidir. Terapist, danışandan korktuğu bir durum ile ilgili senaryonun en kötü sonucunu hayal etmesini ister. Ardından sahnenin sona ermesi için teşvik eder. Endişe verici olayın ortaya çıkmasına izin vermek, danışanın en büyük korkusu geçse bile her şeyin daha iyi hale gelebileceğini görmesini Davranışçı Terapinin Olumsuz EtkileriGenellikle bilişsel davranışçı terapi uygulamalarında risklerden söz edilmez. Fakat terapiye dahil olanlar, nadiren de olsa duygusal olarak rahatsız hissedebilir. Bunun nedeni ise terapilerin bazı acı verici duyguları ve deneyimleri gün yüzüne çıkarmada etkili olmasıdır. Psikoterapist ile geçen verimli ve zorlu bir seansta danışan ağlayabilir, aşırı üzüntü duyabilir veya öfkeli hissedebilir. Bunun yanı sıra fiziksel olarak tükenmiş bilişsel davranışçı terapi teknikleri arasında ele alınan "Maruz Kalma Tekniği"nin uygulandığı kişilerde; tekniğin temeline dayanan istenmeyen durumlara maruz kalma neticesinde korkularla yüzleşmek gerekmektedir. Örneğin uçma korkusu olanların uçakla seyahat etmesi, yükseklik korkusu olanların yüksek bir noktaya çıkması veya karanlık fobisi olanların tek başına bir karanlık odada kalması gibi durumlara maruz kalınacak; akabinde kısa süreli stres ve endişe gözlenebilecektir. Fakat yetenekli bir terapistle çalışmak ve ona güvenmek; karşılaşılabilecek riskleri en aza indirecektir. Öğrenilen başa çıkma becerileri; negatif duyguların, düşüncelerin ve korkuların yönetilmesine yardımcı Davranışçı Terapi ile İlgili Sıkça Sorulan SorularDiğer terapi yöntemlerinde olduğu gibi bilişsel davranışçı terapi tekniklerinde de standart bir ücretlendirmeden söz edilemez. Her terapist, farklı fiyat politikaları uygular. Bilişsel davranışçı terapi yöntemi ile yapılan tedavilerde toplam maliyeti etkileyen yegane kriter seans sayısıdır. Ne kadar çok seansa dahil olunursa; maliyet o kadar artar. Deneyimli ve yetenekli bir terapist, danışanına en kısa sürede tedavisi mümkün olan teknikler davranışçı terapilerinde bazı standart teknikler uygulansa da seans sayısı ve seans süreleri kişiye özeldir. Ortalama bir tedavi süreci 15 ila 20 seans aralığındadır. Her bir seans 30 ila 60 dakika sürmektedir. Haftalık bazda 1 veya 2 kez seanslara katılım sağlanmaktadır. Sonuç olarak tedavi süreci kişinin zihinsel koşullarına ve terapistin yeteneğine göre değişkenlik konuşma terapilerine nazaran daha kısa sürede etkisini gösterebilecek bir terapi türüdür. Tıbbi tedavilerin tek başına yetersiz kaldığı durumlarda başvurulan yardımcı bir tedavi olarak da uygulanabilmektedir. Tedavinin sona ermesinden sonra bile günlük hayatta kullanılabilecek yararlı ve pratik bazı stratejilerin öğrenilmesini davranışçı terapilerinden fayda sağlamak için kişi tam anlamıyla kendisini bu sürece adamalıdır. Dolayısıyla kişinin gerçek hayatta bazı rutin işlerinde aksama yaşamasına neden olabilir. Bu terapi türünde kişiler duyguları ve endişeleri ile yüzleşmektedir. Bu da ilk seanslarda duygusal olarak bazı sorunların ortaya çıkmasını beraberinde getirebilir. Bazı eleştirmenler, bilişsel davranışçı terapinin belirli zihinsel problemleri ele alış biçiminden dolayı; sağlık problemlerinin olası temel nedenlerine odaklanmadığını iddia davranışçı terapinin bazı zihinsel problemlerin çözümünde etkinliğinin artırılması için ilaç kullanımı önerilebilmektedir. Fakat bu standart bir prosedür değildir. İlaç kullanımının artıları ve eksileri terapist-danışan arasında tartışılır. Uygun görülen durumlarda ilaç kullanımına başlanabilir. Danışan halihazırda ilaç kullanıyorsa, bilişsel davranışçı terapi ile koordine edilebilir. Bilişsel Davranışçı Terapi BDT, psikolojik bozukluklar üzerinde etkili, bilimsel temelli bir psikoterapi türüdür. BDT’nin asıl amacı psikolojik bozukluk bulunduran kişilere, kaygı duydukları anlarda uygulayabilecekleri başa çıkma yöntemlerini sunup kişilerin bu yöntemleri hayata geçirebilmelerini sağlamaktır. Kişiler çocukluk dönemlerinde çevrelerinden ve ailelerinde gelen belli düşünce ve inanç sistemleri oluşturmaya meyillilerdir. Bireylerin oluşturdukları bu sisteme ise ’şema’’ adı verilir. Bu şemalar kişilerin geleceğe yönelik algılarını şekillendirebilmektedir. Şemalardaki olumsuzluklar ise kişide psikolojik bozuklukları çeşitli yollarla tetikleyebilmektedir. Bu yüzden de bazen şemaları yeniden şekillendirmek gerekli olabilir. İşte böyle durumlarda BDT ihtiyaç duyduğumuz bir terapi yöntemidir, çünkü kişideki biliş-davranış dengesinin sağlanmasına yardımcı olur. Peki bilişsel davranış terapisinin uygulanabileceği psikolojik bozukluklar nelerdir? Depresyon Panik Bozukluk Anksiyete bozukluğu Kişilik bozuklukları Cinsel İşlev Bozuklukları Özgül Fobiler Travma Sonrası Stres Bozukluğu TSSB Obsesif Kompulsib Bozukluk OKB Duygudurum bozuklukları Madde Bağımlılığı Paranoid Bozukluk Uyku bozuklukları Yeme bozuklukları BDT ile psikolojik pek çok bozukluğun tedavisinin gerçekleştirilebildiğine ve bu tedavi türünün bireyler üzerinde etkili olduğuna dair bilimsel veriler bulunmaktadır. Sanıldığının aksine yukarıda belirtilen bozuklukların tedavisi imkânsız olmadığı gibi bu bozukluklar BDT yöntemi ile de çözülebilmektedir. Duka Psikoloji ailesi olarak sizlere sağlıklı günler dileriz. Bilişsel davranışçı terapi BDT günümüzde en yaygın kullanılan terapi türlerinden biri olup, kısa süreli ve sorun odaklı bir psikoterapi yöntemidir. İnsanların gözlemlenebilen davranışları ve duygularını inceleyen psikolojik modeller kullanılarak Albert Ellis tarafından oluşturulmuş ve Aaron Beck tarafından geliştirilmiştir. Bilişsel ve davranışçı terapi yöntemlerinin ilkeleri bir araya getirilerek oluşturulmuştur. Bu psikoterapi türü bilimsel bir zemin üzerine kurulmuştur. Psikiyatrik bozukluklar ve geniş bir sorun alanında etkili olduğu kanıtlanmış başarı oranı yüksek bir tedavi rahatsızlık veren duygusal sorunlar, olayların ve yaşananların kendisinden değil kişinin bunları algılama ve değerlendirme biçiminden kaynaklanır. Öncelikle bireyin duygu, davranış ve düşünceleri arasındaki bağlantıları anlamaya çalışarak duygusal rahatsızlık veren anlamlandırma ve yorumlama biçimlerinin yerine gerçeklikle daha uyumlu ve işlevsel olanları bulmaya ve göstermeye dayalıdır. Örneğin yeteneklerinizi sürekli olarak hafife alırsanız, altta yatan bir yetersizlik inancına sahip olabilirsiniz. Bu genel inancı kendinizi, güçlü ve zayıf yanlara sahip olma şeklinde daha gerçekçi konumda görmek, günlük olarak karşılaştığınız özel durumlara karşı olan algınızı davranışçı terapide danışanların güncel sorunlarının çözülmeye çalışılmasıyla beraber terapi sürecinde öğretilen becerilerle danışanlara yaşamları boyunca ruhsal çıkmazlara, problemlere karşı kullanabilecekleri yöntemler TerapiBilişsel terapi, öncelikle duygu, davranış ve düşünceler arasındaki bağlantıları saptamaya çalışarak bireyin yaşantıları daha gerçeğe uygun ve uyumsal biçimde yorumlamasına çalışır. Danışanın otomatik düşüncelerine odaklanıp irdeleyerek ana inanç ve temalarına ulaşıp bilinçdışı ve bilinçli kontrol sistemlerini kullanarak, yansıtıcı ve yapıcı süreçlerle bireye problem çözme stratejileri öğretmektir. Yani bilişsel terapinin amacı hatalı bilgi işleme süreçlerini belirlemek ve değiştirmektir, psikolojik bozuklukları destekleyen inançları daha uyumlu hale TerapiDavranışçılık ilk kez 1960’lı yıllarda Freud’un Psikanalizine alternatif olarak doğmuş ve insanın psikolojik yapısını açıklayan kuramdır. Bu kurama göre insan fizyolojik tepkilerden ve davranışlardan terapide kişilere, tepki verme seçeneklerini arttıracak beceriler kazandırılmaktadır. Bunun sayesinde bireylerin seçim yapma yetilerini kısıtlayan engelleyici davranışlarını azaltarak önceden göremedikleri ama sahip oldukları seçenekleri fark etmeleri sağlanır ve farklı bakış açıları kazandırılır. Tedavide uyumsuz davranışlar üzerine odaklanılır. Örneğin kaygı verici durumlarda kaçmak yerine, kaygıyla başa çıkabilmek için ne tür yöntemler uygulanabileceği Davranışçı Terapi Seanslarında Neler Yapılır?Şimdi ve buraya odaklı olan bu terapi danışanın şimdiki zamanda yaşadığı sorunların sebeplerini bulmak için geçmişte yaşadıkları sorunları ile ilgilenmekte ve incelemektedir. Geçmiş yaşantılarla ilgilenmesinin sebebi ise bireyin şimdiki zamanda yaşadıkları sıkıntıların veya mantık dışı düşüncelerinin geçmiş yaşantılarından kaynaklı olabilmesidir. Psikolojik sorunların ve olumsuz duyguların geçmiş yaşantılardaki nedenleri bulunduğunda danışanın bunlardan kaçmak yerine yüzleşmesini sağlamak ve bu olumsuz durumu tersine çevirecek yöntemler davranışçı terapide ilerleme sağlayabilmek için danışan ve danışman iş birliği içinde çalışmalıdır. İş birliği gerçekleşmediğinde tedavinin başarılı olma olasılığı oldukça düşüktür. Danışanın danışmanın verdiği ev ödevlerinin faydalarını anlaması ve yerine getirmesi iş birliğine örnek davranışçı terapi, danışan ve danışmanın karşılıklı iletişimi ile ilerleyen bir terapi yöntemidir. Her seanstan önce danışman danışanın durumunu ölçebilmek için bazı formlar ve ölçekler doldurtur, sorular sorar. Böylelikle seansların işe yarayıp yaramadığı ölçülmüş olur. Sonrasında danışman danışana önceki seanstan sonra neler yaptığını ve nasıl hissettiğini sorar seansın devamında konuşulmak üzere danışanla bir konu gündem belirlenir ve bu konu üzerinden seans boyunca ilerlenir. Seans boyunca sorunlar üzerine birlikte çözüm yolları geliştirilmeye çalışılır. Danışman, belirlenen konunun ilerleyişini takip edebilmek için danışana uygulama kağıtları ve ev ödevleri verebilir. Seans sonunda danışman ya da danışan o seansta neler konuşulduğunu özetleyerek danışanın seansta konuşulanları daha iyi kavramasına yardımcı olmaya Davranışçı Terapi Hangi Bozukluklarda Etkili Tedavi davranışçı terapi, farklı yaş grupları ve cinsiyetten kişilerin yaşadıkları psikolojik sorunların tedavisinde kullanılır. Psikolojik sorunların semptomlarının nüksetmesini yeniden başlamasını önleme, hastalıkla alakalı durumları yönetme, stresli durumlar ile tek başına başa çıkma tekniklerini öğrenme ve psikolojik sorunların ilaç tedavisi almadan psikoterapi yöntemi ile tedavi etmesi konusunda bireye yardımcı davranışçı terapinin tedavi yöntemi olarak kullanıldığı rahatsızlıklar şöyledir; Anksiyete bozuklukları Depresyon Obsesif kompulsif bozukluk Panik atak Yeme bozuklukları Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu Travma sonrası stres bozukluğu Bipolar bozukluk Cinsel işlev bozuklukları Somataform bozukluklar somatizasyon bozukluğu, ağrı bozukluğu ve hipokondriazis Aile terapisi Alkol-madde bağımlılığı Uyku bozuklukları Yıkıcı-dürtü kontrol ve davranım bozuklukları Kişilik bozuklukları Bedensel algı bozukluğu Şizofreni spektrum bozuklukları gibi birçok ruhsal bozuklukta etkili bir tedavi Davranışçı Terapi Ne Kadar Sürer?Bilişsel davranışçı terapi güncel zaman sorunlarına odaklı bir terapi olsa da bireyin erken çocukluk dönemlerine, travmalarına, aile ve sosyal ilişkilerine yer verdiğinden seans sayısı kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilmektedir. Bireyin başvuru sebebi, belirtilerin yoğunluğu, psikopatolojinin türü, ortaya çıkma şekli, stres faktörleri, bireyin sorunla ilgili farkındalığı ve terapiye kendi rızasıyla başlaması ve devam etmesi seans sayısını genel olarak 45-50 dakika ve 8-16 seans arası sürmektedir. Uzun süreli sorunları olan danışanlarda bir yılı geçen tedavi süreci olabilmektedir. Terapi sona erdikten sonra 3, 6 ve 12 aylık aralıklarla güçlendirme seansları Merkezi Nedir?Psikolog Merkezi; psikolojik hizmetlere ihtiyaç duyanlar ile mesleki yeterliliğe sahip ruh sağlığı uzmanlarını bir araya getirmek üzere tasarlanmış bir web uygulamasıdır. Psikolog Merkezi, psikolojik hizmetlere ihtiyaç duyan bireyleri konumlarına göre en yakın psikologlarla buluşturarak yüz yüze terapi hizmeti sunmasının yanında, farklı konumlardaki psikologlarla online terapi aracılığı ile güven esaslı görüşme sağlayabilecekleri dijital bir platformdur.

bilişsel davranışçı terapi teknikleri nelerdir